23 Mayıs 2016 Pazartesi

EFSANEDEN GERÇEĞE


Raffaello Sanzio / Atina okulu  1509-1511  



İlk çağlardan beri insanlar doğada ki sıra dışı olayları farklı imgelerle betimlemiş ve açıklama getirmeye çalışmalardı.Tarihin babası olarak bildiğimiz Bodrumlu Herodot,  Antik Yunanistan'ın inanç sisteminin bir parçası olmuş ve doğadaki  bu olayların sonuçlarını mitler yoluyla hikayeler yazmıştır.Her ne kadar hikayeleri mitolojik olsa da, Antik yunan kültürü ve önemli savaşlarına (Yunan- Pers savaşlarına) ait salt fikirleri anlamamıza yardımcı olmuştur. Ardından yunan filozofları doğayı ve doğal süreci mitolojik öğelerden ziyade doğal nedenler aramaya başladılar.Böylelikle doğa filozofları doğmuş oldu.Doğa filozofları doğal süreci doğanın kendisini gözlemleyerek anlamaya çalıştılar. Şimşeğin ve gök gürültüsünü, kışı ve ilkbaharı tanrılar dünyasındaki  bir takım olaylarla açıklamaktan çok farklı bir şeydi bu.Böylelikle felsefe dine bağlı olmaktan kurtulmuştu.





Jacques-Louis David- Sokratesin ölümü






İÖ.450 yılların Atina yunan kültür başkenti konumundaydı.Dönemin en ünlü filozoflarından Sokrates Atina pazarlarında dolaşır insanlara sorular sorardı.Sokrates bir şey bilmiyormuş gibi yapmakla insanları akıllarını kullanmaya zorluyordu.Cahil rolü oynuyordu 
bir bakıma Sokrates.Buna psikolojide Sokratik ironi deniliyor.Bazen Sokrates'le 
karşılaşmak pahalıya patlayabilir insan koca bir kalabalığın önünde küçük düşebilirdi.Bu yüzden Sokrates'i çoğu zaman dönemin burjuvası ve iktidar sahipleri sinir bozucu buluyorlardı. Sokrates'e göre erdem, bir biçimde bilgiyle eştir.Bununla beraber ,evrensel iyi ve doğruluk normları olduğundan da bahseder. Bu konseptlerin evrensel yönü hem doğru bilgiyi, hem evrensel olanın bilgisini, hem de tüm insanlar için geçerli olan objektif ahlakı sağlamlaştırmasıdır.Mutlak erdeme  yani  yunanca (Arete'ye) sahip olan kişi işlerini doğru şekilde yerine getirecektir.Sonuç olarak iyi, mutluluk, erdem vb. evrensel kavramların kavramsal analizi ahlakî davranış için önemlidir.Hiçbir yazılı kaynağı olmamasına karşın Sokrates bir konuşma ustasıydı.Bugün Platon sayesinde felsefi  öğretilerini anlayabiliyoruz.Lakin İ.Ö 399 yılında, ''gençliği yozlaştırmak'' ve ''yeni tanrılar ortaya atmak'' la suçlandı ve ölüme mahkûm  edildi.Kendi çağının bile anlaşmaz bir kişisi olmuş olan Sokrates  döneminden sonrakilere ilham kaynağı olmuştur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder